Uzmanlar, erken rezervasyonla paket turlarda ödeme yapan vatandaşların, dünyanın birçok bölgesinde görülen yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle iptal haklarının bulunduğunu bildirdi.
Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan virüs, dünyadaki birçok ülkeyi etkisi altına aldı. Salgınla beraber dünyada yaşanan risk, birçok sektörü olduğu gibi turizm sektörünü de olumsuz etkiliyor.
AA muhabirine açıklama yapan uzmanlar, Avrupa seyahatleri başta olmak üzere ABD, Suudi Arabistan ve diğer ülkelere gitmek isteyen vatandaşların, daha önceden planladıkları yurt dışı turlarını yasal süresinde bildirmeleri halinde erteleme veya iptal etme hakları olduğuna işaret etti.
İstanbul Barosu Tüketici Hakları ve Rekabet Hukuku Merkezi Başkanı Avukat Sevda Şensoy, koronavirüse ilişkin her geçen gün artan riskin tüm dünyanın gündeminde olduğunu söyledi.
Bilimsel açıklamaların, şimdiye kadar herhangi bir vaka tespit edilmediği belirtilen ülkelerde, bu virüsü tespit edebilecek teknik altyapının olmadığı veya vakaların resmi kayıtlara geçmemiş olduğu izlenimi oluşturduğunu ifade eden Şensoy, Dünya Sağlık Örgütünün koronavirüsü “pandemi” olarak değerlendirdiklerine yönelik açıklamasının da tüm dünyanın bu virüsün etkisi altında olduğunu ortaya koyduğunu vurguladı.
Şensoy, bu durumda paket tur sağlayıcılarının, özen yükümlülükleri kapsamında, katılımcılarını tehlikeye atmamak ve ilgili ülkede hızlıca gelişebilecek uçuş iptalleri ve seyahat yasaklamaları nedeniyle mağdur etmemek için tüm yurt dışı turları ertelemelerinin ya da iptal etmelerinin daha doğru ve basiretli bir tercih olacağını kaydetti.
Ertelenmeyen ya da iptal edilmeyen paket turlarla ilgili olarak tüketicilerin ise “Paket Tur Yönetmeliği” uyarınca, turun başlamasına 30 günden fazla süre var ise zaten herhangi bir kesinti olmaksızın tur sözleşmesini feshetme hakkı bulunduğunu dile getiren Şensoy, şöyle konuştu:
“30 günden daha az süre kaldığı hallerde ise sadece uçuş iptallerinin olduğu ülkelere değil, tüm yurt dışı turları için katılımcının gerekli tüm özeni göstermesine rağmen öngöremediği ve engelleyemediği bir durum veya mücbir sebep nedeniyle fesih hakkından faydalanabilmesi gerektiği, yani ödenmesi zorunlu vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflarla üçüncü kişilere ödenip belgelendirilebilen ve iadesi mümkün olmayan bedeller hariç katılımcının ödediği bedelin kendisine iade edilmesi gerektiği düşünülmektedir.”
“Mücbir sebepte tüketici her zaman haklıdır”
Tüketiciler Birliği Başkanı Mahmut Şahin de “mücbir sebepler”in tüketici için her zaman kullanılacak haklardan olduğunu anlatarak, “Daha önce 15 Temmuz’da yaşananları hatırlayalım. Bütün izinler iptal edilmiş ve OHAL uygulamasına geçilmişti. Tüketiciler, orada da aynı durumla karşılaşmıştı.” dedi.
Burada dikkat edilmesi gereken hususun, satıcı ya da sağlayıcıya bir an önce bildirimin yapılması olduğunu belirten Şahin, “Bu bildirimlerde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise bildirimin şeklidir. Bu tür bildirimler asla telefonla ya da yüz yüze olmaz. Çünkü bunun kaydı ve ispatı mümkün olmayabilir. Bu yüzden bildirimlerimizi yazılı olarak yapmalıyız. Bunun en kolayı da e posta ile olanıdır. İspatı mümkündür ve daha sonrasında da hem hakem heyeti hem de mahkeme aşamasında haklılığımızı ortaya koyar.” ifadelerini kullandı.
“İptal için yazılı bildirim şartı”
Şahin, telefonla görüşme yapma ve hizmetin iptalinin istenmesi halinde bir “tuzak” durumunun olduğunu savunarak, şöyle devam etti:
“Bize ‘tamam’ deniyor, bir müddet oyalanıyoruz. ‘Muhasebecimiz ödemenizi yapacak, kaydınızı aldık, merak etmeyin en kısa sürede paranız hesabınıza yatacak.’ diyerek bizim rezervasyon günümüzün geçmesini bekliyorlar. Biz bu iptali gününden önce ispatlayacağımız bir şekilde bildirmek zorundayız. Günü geçtikten sonra hakem heyetine gitsek de bir anlam ifade etmeyecek.”
Mahmut Şahin, gerek yurt içinde olağanüstü bir durum gerekse dünya genelinde oluşacak bir felaket ya da kriz durumunda tüketicinin tek taraflı olarak iptal hakkına sahip olduğunu söyleyerek, süresi içinde ve yazılı şekilde bildirme şartının altını çizdi.
Tüketiciler Birliği Başkanı Mahmut Şahin, bu bildirim yapıldıktan sonra eğer iptal gerçekleşmemiş ve ödeme iade edilmemişse vatandaşların yapması gereken şeyin, gönderilen elektronik posta çıktısı ile hakem heyetlerine başvurup para iadesi almak olduğunu dile getirdi.